SHQIPERIA QENDRORE

HISTORIKU I SHQIPËRISË QËNDRORE 

• 1. Antikiteti dhe Periudha Ilire (Shek. IV p.e.s – Shek. II p.e.s) 
  

Kjo zonë ka qenë e banuar nga fisi ilir i Taulantëve. 

Durrësi u themelua rreth vitit 627 p.e.s nga kolonët grekë të Korkyrës dhe Korintit me emrin Epidamnos. Më vonë, romakët e njohën si Dyrrhachium. 

Elbasani ka qenë pjesë e rrugës Egnatia, një rrugë strategjike që lidhte Romën me Kostandinopojën. 

• 2. Periudha Romake dhe Bizantine (Shek. II p.e.s – Shek. XIV) 
  

Durrësi ishte një nga qytetet më të rëndësishme të Perandorisë Romake dhe më vonë të asaj Bizantine. 

Në shekullin e VI, qytetet e Shqipërisë Qendrore u goditën nga sulmet e sllavëve dhe avarëve. 

Kjo zonë ishte një qendër e rëndësishme tregtare gjatë sundimit bizantin. 

---

2 / 5

• 3. Periudha e Mesjetës dhe Principatat Shqiptare (Shek. XIV – Shek. XV) 
  

Në shekullin e XIV, Durrësi u sundua nga Karl Topia, një nga princërit shqiptarë më të njohur. 

Elbasani u ndërtua nga Sulltan Mehmeti II në vitin 1466 si një fortesë osmane për të kontrolluar lëvizjet e shqiptarëve kundër Perandorisë Osmane. 

Kavaja dhe Tirana u zhvilluan si qendra të vogla tregtare gjatë kësaj kohe. 

• 4. Periudha Osmane (Shek. XV – 1912) 
  

Durrësi dhe Elbasani ishin qytete të rëndësishme tregtare nën sundimin osman. 

Tirana u themelua në vitin 1614 nga Sulejman Pashë Bargjini. 

Elbasani u bë një nga qendrat kryesore të Islamit dhe tregtisë në Shqipëri. 

Kavaja ishte e njohur për zejtarinë dhe tregtinë e saj. 

---

3 / 5

• 5. Rilindja Kombëtare dhe Pavarësia (Shek. XIX – 1912) 
  

Në këtë periudhë, Elbasani u bë një qendër e rëndësishme arsimore dhe kombëtare, ku në vitin 1909 u hap Shkolla Normale, shkolla e parë për mësuesit shqiptarë. 

Durrësi ishte një nga qytetet e para që u përfshi në Lëvizjen Kombëtare për pavarësi. 

Më 26 nëntor 1912, Ismail Qemali shpalli pavarësinë në Durrës, por më vonë vendosi ta shpallte në Vlorë. 

• 6. Periudha e Luftërave dhe Monarkia (1912 – 1939) 
  

Tirana u bë kryeqyteti i Shqipërisë më 1920, duke zëvendësuar Durrësin. 

Mbretëria Shqiptare (1928-1939) nën Ahmet Zogun solli modernizimin e Tiranës dhe Durrësit. 

Elbasani dhe Kavaja u bënë qendra të rëndësishme industriale. 

• 7. Lufta e Dytë Botërore dhe Komunizmi (1939 – 1991) 
  

---

4 / 5

Shqipëria u pushtua nga Italia në vitin 1939 dhe më pas nga Gjermania në vitin 1943. 

Pas Luftës së Dytë Botërore, Tirana u zhvillua si qendra kryesore politike dhe ekonomike e Shqipërisë nën regjimin komunist. 

Elbasani u bë një nga qendrat kryesore industriale me ndërtimin e Kombinatit Metalurgjik. 

Durrësi u zhvillua si porti kryesor i vendit. 

Kavaja u bë e njohur për industrinë dhe bujqësinë. 

• 8. Shqipëria pas 1991 
  

Pas rënies së komunizmit, Tirana u bë një qytet dinamik me rritje të madhe urbane. 

Durrësi mbeti porti kryesor i vendit dhe një qendër turistike. 

Elbasani dhe Kavaja përjetuan vështirësi ekonomike, por vazhduan të zhvillohen në sektorë të ndryshëm.